Wszystko o rybach i owocach morza.

Dorsz atlantycki (Ňāac. Gadus Morhua; ang. cod)

DŇāugoŇõńá dorsza atlantyckiego do 170 cm, baŇātyckiego do 130 cm. Obecnie przecińôtnie 30-80 cm. Wystńôpuje w pn. Atlantyku i w morzach przylegŇāych. Jeden z najcenniejszych gatunków ryb morskich. Ostatnio jest coraz mniej prawdziwego dorsza na rynku, powodem sńÖ narzucone limity poŇāowowe, jak i wzglńôdy ekonomiczne.

W sklepach naleŇľy zwracańá uwagńô na oznaczenia produktów: czńôsto moŇľna spotkańá sińô z nazwńÖ „Filety z ryb dorszowatych (Czarniak)”, co w Ňľadnym wypadku nie oznacza, Ňľe kupujemy dorsza, a jedynie rybńô z rodziny dorszowatych. W tym przypadku naleŇľy zerknńÖńá na nazwńô ŇāaciŇĄskńÖ (dla dorsza powinna to byńá Gadus Morhua) to wyjaŇõni wszelkie wńÖtpliwoŇõci…

Mińôso dorsza jest biaŇāe, ma delikatny smak i zapach prawdziwego morza, jest doceniane przez prawdziwych smakoszy ryb. W postaci mielonej idealnie nadaje sińô do krokietów, zapiekanek, musów i kotletów. Zawiera maŇāo tŇāuszczu (tylko ok. 1%), natomiast duŇľo witamin takich jak: D, A, B1, B2, PP. Dorsza moŇľemy kupińá zazwyczaj w postaci filetów ze skórńÖ lub bez, kostek i paluszków panierowanych. ŇöwieŇľego i mroŇľonego. To doskonaŇāa ryba dla wszystkich na diecie!

Halibut biaŇāy (Ňāac. Hippoglossus hippoglossus)

DrapieŇľna ryba morska z rodziny flńÖdrowatych (Pleuronectidae), wystńôpujńÖca w póŇānocnej czńôŇõci Atlantyku i Oceanu Spokojnego. Ceniony w ryboŇāówstwie ze wzglńôdu na wyjńÖtkowy smak. Prowadzi przydenny tryb Ňľycia, ale czńôsto pŇāywa w toni wodnej. OsińÖga zwykle 1,5-2,3 m dŇāugoŇõci i waŇľy od 46 do 117 kg. Ma owalne ciaŇāo i szeroki otwór gńôbowy. Bok ciaŇāa, na którym znajdujńÖ sińô oczy, ubarwiony jest brńÖzowo, czarno lub zielono, a bok przeciwlegŇāy - biaŇāo…

Kalmary (Ňāac. Loligo vulgaris)

Kalmary ŇľyjńÖ zarówno w wodach przybrzeŇľnych, jak i w gŇāńôbokich oceanach. Kalmary sńÖ organizmami pŇāywajńÖcymi samodzielnie, ale i unoszonymi przez prńÖdy morskie. Mińôso kalmarów róŇľnych gatunków bardzo istotnie róŇľni sińô  wŇāaŇõciwoŇõciami, szczególnie twardoŇõcińÖ, po obróbce cieplnej. Po zŇāowieniu przed obróbkńÖ mińôso jest brńÖzowe (nie oczyszczone), w procesie produkcyjnym przyjmuje biaŇāy kolor…

Popularne gatunki to:

- Loligo vulgaris – atlantyckie wybrzeŇľa Europy, Morze Ňöródziemne
- Illex patagonico - poŇāudniowy Atlantyk

Postacie handlowe:

1. tuby oczyszczone - rozmiar U-5 (do 5 szt. na 1 kg) – gŇāównie z rodziny Illex
2. tuby oczyszczone z ramionami - gŇāównie z rodziny Loligo
4. kalmary pierŇõcienie surowe lub blanszowane 4-6 cm (Loligo spp.)

Kalmary wystńôpujńÖ w handlu zamroŇľone w blokach po 5 lub 10 kg oraz mroŇľone indywidualnie.

Krewetka grenlandzka, inaczej zimnowodna (Ňāac. Pandalus Borealis)

Morski skorupiak, najwaŇľniejszy pod wzglńôdem gospodarczym poŇāawiany na póŇānocnym Atlantyku. Krewetki te pochodzńÖ z rejonu, który nie ulegŇā jeszcze zanieczyszczeniu. ŇĽyjńÖ tam na gŇāńôbokoŇõci od 50 do 500 m i osińÖgajńÖ rozmiar do 12 cm. OdŇľywiajńÖ sińô maŇāymi skorupiakami i planktonem…

PoŇāowy gospodarcze krewetek póŇānocnych rozpoczńôli Norwegowie na poczńÖtku XX w. Obecne obszary poŇāowowe koncentrujńÖ sińô wokóŇā Grenlandii, Islandii i wzdŇāuŇľ wybrzeŇľy Norwegii. W Wielkiej Brytanii podjńôto próby hodowli tego gatunku. W 1999 odnotowano ŇāńÖczne poŇāowy na poziomie 338 969 t, z czego najwińôcej przypadŇāo w udziale Kanadzie i Grenlandii. Ze wzglńôdu na miejsce wystńôpowania i sposób Ňľycia krewetki zimnowodne uwaŇľane sńÖ za najsmaczniejsze na Ňõwiecie. Jak w innych krewetkach jadalne jest mińôso pochodzńÖce z ogona. Mińôso krewetek zimnowodnych ma wspaniaŇāy ŇõwieŇľy smak, jest jńôdrne i ma naturalnie róŇľowy kolor.

Charakteryzuje je ŇõcisŇāa tkanka, sŇāodkawy smak. Smak krewetek zimnowodnych jest bardziej intensywny niŇľ sŇāodkowodnych, ale nie dorastajńÖ one do tak imponujńÖcych rozmiarów. Produkt poddany starannej obróbce, jest sprzedawany w postaci obranej i ugotowanej. Krewetki te sńÖ dostńôpne na rynku w zalewach smakowych lub mroŇľone. W gastronomii sńÖ one idealnym dodatkiem do zup i saŇāatek oraz wielu wykwintnych daŇĄ. LIMITO oferuje produkt mroŇľony, który gwarantuje ŇõwieŇľoŇõńá i zachowanie wszystkich walorów odŇľywczych.

Na rynku dostńôpne sńÖ w postaciach:

- caŇāa gotowana w pancerzu 90-120 szt./lb (198-264 szt./kg)
- obrana gotowana 100-200 szt./lb (220-440 szt./kg)
- obrana gotowana 200-300 szt./lb (440-660 szt./kg)

Krewetka koktajlowa, inaczej gŇāńôbokowodna (Ňāac. Penaeus spp.)

Bardzo znaczńÖcy gatunek maŇāej (660-1100 szt./kg) i Ňõredniej wielkoŇõci (440-660 szt./kg) brńÖzowych krewetek, odŇāawiany w wodach Zatoki Perskiej i wokóŇā subkontynentu indyjskiego. Szczególnie waŇľny gatunek w Pakistanie i na Zachodnim wybrzeŇľu Indii, gdzie jest poŇāawiany od maja do wrzeŇõnia.

W sprzedaŇľy najczńôŇõciej wystńôpujńô krewetki gotowane obrane z ogonkiem lub bez ogonka. Po ugotowaniu majńÖ charakterystyczny róŇľowy kolor. SńÖ to krewetki o maŇāych rozmiarach uŇľywane gŇāównie do saŇāatek, daŇĄ z ryŇľem czy zapiekanek. SńÖ duŇľo taŇĄsze od krewetek tygrysich, popularne w sprzedaŇľy takŇľe jako skŇāadnik mieszanek frutti di mare.

Krewetka królewska lub tygrysia (Ňāac. Penaeus Monodon, ang. Black Tiger, Sea Water)

Jest to najwińôksza krewetka z rodziny Penaeid, osińÖgajńÖca dŇāugoŇõńá do 33 cm i wagńô do 150g. Mińôso - surowe bŇāńôkitne, po obróbce termicznej (gotowaniu) róŇľowe. NaleŇľy do krewetek hodowlanych w wodzie morskiej, na terenie Indonezji, Tajlandii, Indii i Ameryki PoŇāudniowej.

Najbardziej popularne rozmiary tej krewetki to: 16-20 szt./lb (czyli 35-44 szt./kg) i 31-40 szt/lb (czyli 68-88 szt./kg). Na rynku jest dostńôpna pod kilkoma postaciami: obrana gotowana z ogonkiem, obrana gotowana bez ogonka, surowa obrana z ogonkiem i bez oraz caŇāa, w pancerzu.

Krewetka jest doceniana przez wszystkich smakoszy owoców morza, doskonaŇāa do daŇĄ na bazie ryŇľu i makaronu, czy szaszŇāyków.

Limanda ŇľóŇātopŇāetwa (Ňāac. Limanda Aspera; ang. Yellowfin Sole)

Na rynku polskim limanda zastńôpowaŇāa czńôsto duŇľo droŇľszńÖ solńô (Sola Solea), jednak zakazano w handlu uŇľywania nazwy handlowej sola dla limandy.

Limanda osińÖga dŇāugoŇõńá 20-30 cm. Posiada ubarwienie jasnobrńÖzowe, pŇāetwy grzbietowe i odbytowa sńÖ ŇľóŇātawe. Ryba wystńôpuje w rejonach: PóŇānocno - Wschodni Pacyfik, od wybrzeŇľy Kanady po Morze Beringa oraz od Kamczatki po Japonińô. Mińôso limandy jest delikatne, o biaŇāo–ŇľóŇātawej barwie.

Ryba jest sprzedawana gŇāównie w postaci w postaci filetów bez skóry. Doskonale smakuje pieczona lub smaŇľona z dodatkiem biaŇāego wina.

ŇĀosoŇõ norweski (Ňāac. Salmo Salar)

ryba królewska - naleŇľńÖca do rodziny Ňāososiowatych. DŇāugoŇõńá przecińôtna 60-100 cm, maks. 150 cm, cińôŇľar przecińôtny 5-15 kg, maksymalnie 35 kg. Ryba Ňľyje w wodach szelfowych i stokowych pn. Atlantyku i mórz przylegŇāych. Mińôso bardzo cenione, naleŇľy do kategorii delikatesowej.

ŇĀosoŇõ norweski hodowlany pochodzi gŇāównie z farm w Norwegii i Szkocji. CechńÖ charakterystycznńÖ jest pomaraŇĄczowo-czerwony kolor mińôsa Ňāososia norweskiego osińÖgany dzińôki specjalnemu odŇľywianiu. Jest niezwykle popularny ze wzglńôdu na walory jakoŇõciowe i smakowe. CaŇāy proces hodowli jest bardzo restrykcyjny, dlatego jedzńÖc Ňāososia norweskiego moŇľna mieńá pewnoŇõńá, Ňľe jemy rybńô najwyŇľszej jakoŇõci.

Zimne, krysztaŇāowo czyste wody morskie sńÖ idealnym Ňõrodowiskiem dla hodowli Ňāososia, którego mińôso jest wspaniaŇāym ŇļródŇāem protein, witamin (B6, B12, D) i mineraŇāów. Zawiera ono równieŇľ wysokie stńôŇľenie nienasyconych kwasów tŇāuszczowych Omega-3, które wedŇāug badaŇĄ lekarskich majńÖ doskonaŇāy wpŇāyw na zdrowie. Kwasy tŇāuszczowe Omega-3 obniŇľajńÖ poziom trójglicerydów we krwi (wspomagajńÖ pracńô serca i poprawiajńÖ krńÖŇľenie), zapobiegajńÖ chorobom nowotworowym i wyrównujńÖ poziom dobrego cholesterolu. BiaŇāko Ňāososia norweskiego jest bogatym ŇļródŇāem energii i doskonale zaspokaja wysokie zapotrzebowanie energetyczne u dzieci, wspomagajńÖc procesy wzrostu tkanki mińôŇõniowej i kostnej. Mińôso Ňāososi oraz produkowany z ich ikry czerwony kawior sńÖ bogate w wartoŇõciowe tŇāuszcze, Ňõrednio zawierajńÖ ich aŇľ 15% na 100g produktu.

ŇĀososia moŇľna przygotowańá na wiele sposobów, moŇľe byńá: gotowany, przygotowywany na ruszcie, smaŇľony, pieczony, marynowany albo spoŇľywany na surowo w barach sushi i sashimi. Niewiele innych produktów ŇľywnoŇõciowych tak Ňāatwo przypada do gustów kulinarnych konsumentów z róŇľnych stron Ňõwiata.

MaŇāŇľe, inaczej OmuŇāki jadalne (Ňāac. Myfilus Chilensis lub Anadara Antiquata)

Mińôczaki, zamieszkujńÖce wody sŇāone i sŇāodkie na caŇāej kuli ziemskiej, charakteryzujńÖ sińô typowńÖ budowńÖ muszli, skŇāadajńÖcej sińô z 2 poŇāówek zŇāńÖczonych ze sobńÖ warstwńÖ konchioliny oraz tzw. zawiasem wapiennym. Znanych jest ok. 15 000 gatunków maŇāŇľ osińÖgajńÖcych rozmiary od 0,2 cm do 150 cm dŇāugoŇõci, cińôŇľar najwińôkszych osobników dochodzi do 200 kg. MaŇāŇľe sńÖ sprzedawane gŇāównie jako skŇāadnik mieszanki morskiej mroŇľonej lub w postaci obranej, gotowanej i mroŇľonej. Najbardziej popularny rozmiar to 300-500 szt./lb (czyli 660-1100 szt./kg). Mińôso gotowane ma kolor od ciemno miodowego do brńÖzowego. Jest to idealny skŇāadnik daŇĄ z ryŇľem i makaronem pochodzńÖcych z kuchni Ňõródziemnomorskiej oraz róŇľnego rodzaju saŇāatek.

MaŇāŇľe nowozelandzkie (Ňāac. Perna Canaliculus)

Gatunek pokrewny mulom, wystńôpujńÖcy tylko w wodach wokóŇā Nowej Zelandii. CharakteryzujńÖ sińô CiemnozielonńÖ, niekiedy czarnozielonńÖ skorupńÖ, o kolorze biaŇāo niebieskim wewnńÖtrz. DorastajńÖce maŇāŇľe mogńÖ osińÖgańá do 10-15cm dŇāugoŇõci (mogńÖ osińÖgańá nawet 23 cm). Mińôso ma barwńô kremowo - pomaraŇĄczowńÖ. SńÖ poŇāawiane w wolnych od zanieczyszczeŇĄ wodach Zatoki Malborough Sands leŇľńÖcej na póŇānocy Wyspy PoŇāudniowej. Hodowane na linach rozpińôtych miedzy bojami, sńÖ wolne od piasku i innych charakterystycznych dla maŇāŇľ zanieczyszczeŇĄ. Sprzedawane surowe w poŇāówce muszli. Produkt jest znacznie bardziej popularny w gastronomii niŇľ w sprzedaŇľy detalicznej. Dla przecińôtnego Polaka maŇāŇľe sńÖ nadal nieco egzotycznym daniem.

OŇõmiornice (Ňāac. Octopus)

OŇõmiornice naleŇľńÖ do rodziny oktopusów. Rozmiary oŇõmiornic wahajńÖ sińô od 5 cm do 5,4 m dŇāugoŇõci, a uwzglńôdniajńÖc dŇāugoŇõńá ramion mogńÖ osińÖgańá nawet 9 metrów. Typowa oŇõmiornica ma workowatńÖ budowńô: gŇāowa jest nieznacznie tylko zaznaczona, oczy majńÖ zŇāoŇľonńÖ budowńô, ramion jest osiem
i sńÖ kurczliwe.

Najbardziej znanńÖ oŇõmiornicńÖ jest octopus vulgaris, Ňõredniej wielkoŇõci zwierzńô ŇľyjńÖce w tropikalnych lub ciepŇāych morskich wodach. ŇĽyje w otworach lub jaskiniach wodnych na skalistych dnach. Mińôso wińôkszych oŇõmiornic przed spoŇľyciem wymaga zbicia tŇāuczkiem – niczym tradycyjne schabowe, aŇľ do utraty sprńôŇľystoŇõci - dzińôki czemu nie jest „gumowate”.

W wykorzystaniu kulinarnym oŇõmiornicy zasadnicze znaczenie ma odpowiednia dŇāugoŇõńá procesu gotowania. Popularne sńÖ oŇõmiornice sprzedawane w postaci caŇāej (gŇāównie w gastronomii), oŇõmiorniczki baby o rozmiarze 30-60 szt./kg lub 60+ popularne w gastronomii i w sprzedaŇľy detalicznej. Produkt stanowi przede wszystkim skŇāadnik saŇāatek, daŇĄ z makaronem.

Panga (Ňāac. Pangasius hypophthalmus)

Ryba konsumpcyjna o smacznym, biaŇāym mińôsie. W jńôzyku polskim nazwa panga uŇľywana jest gŇāównie dla gatunku Pangasius hypophthalmus - sum rekini - sprowadzany do Europy w duŇľych iloŇõciach z wietnamskich hodowli, sprzedawany w sklepach pod nazwńÖ panga. JeŇõli Ňľyje w stanie naturalnym, samice rok w rok pŇāynńÖ w górńô rzeki, aby tam zŇāoŇľyńá ikrńô.

Panga nie ma oŇõci ani charakterystycznego dla ryb zapachu. Ma natomiast ŇõnieŇľnobiaŇāe, delikatne mińôso i jest absolutnym przysmakiem kulinarnym wielu kuchni afrykaŇĄskich i azjatyckich. W Polsce ryba popularna gŇāównie ze wzglńôdu na niskńÖ cenńô i duŇľńÖ dostńôpnoŇõńá na rynku. W sprzedaŇľy jest gŇāównie panga pochodzńÖca z azjatyckich hodowli. Wystńôpuje w dwóch postaciach – panga biaŇāa i panga róŇľowa. Sprzedawana jest zazwyczaj w postaci mroŇľonych filetów bez skóry.
W porównaniu do innych ryb panga nie dostarcza tak wielu wartoŇõci odŇľywczych. Wymaga teŇľ silniejszego doprawienia podczas przyrzńÖdzania, gdyŇľ posiada maŇāo wyrazisty smak. 100g pangi dostarcza przecińôtnie 120 kcal.

PstrńÖg tńôczowy (Ňāac. Oncorhynchus mykiss; ang. Rainbow trout)

DŇāugoŇõńá do ok. 145 cm, cińôŇľar ok. 19 kg. Linia boczna z przodu nieco wzniesiona. KoŇĄce pŇāetw grzbietowej, odbytowej i brzusznych jaŇõniejsze. Samce w okresie rozrodu zabarwione na czerwono lub róŇľowo. ŇĽyje w strefie przybrzeŇľnej pn.-wsch. Pacyfiku oraz w rzekach przybrzeŇľnych.

PstrńÖg jest rybńÖ sŇāodkowodnńÖ z rodziny Ňāososiowatych, zamieszkuje czyste, dobrze natlenione wody rzek i jezior. Mińôso pstrńÖga jest lekko róŇľowe, delikatne, zawiera maŇāe iloŇõci tŇāuszczu i jest maŇāo oŇõciste. PstrńÖg dojrzewa zwykle po 2-3 latach Ňľycia i podńÖŇľa wtedy gromadnie na tarŇāo w górńô rzek. Niektóre ryby odbywajńÖ tarŇāo dwu - lub trzykrotnie w cińÖgu swego Ňľycia. Mińôso delikatne o duŇľych walorach konsumpcyjnych.

Ryba dostńôpna na rynku to gŇāównie ryba hodowlana. PstrńÖg tńôczowy hodowlany ma bogate walory odŇľywcze i podobnie jak inne Ňāososiowate jest doskonaŇāym ŇļródŇāem kwasów tŇāuszczowych z rodziny Omega-3. Mińôso pstrńÖgów zawiera duŇľe iloŇõci witaminy D3 i B12, cholesterolu zaŇõ 59 mg/100g. Dla porównania w tkance wńôgorza znajduje sińô ponad 120 mg, a w krewetkach 184 mg cholesterolu w 100g surowca. PstrńÖg jest doskonaŇāym ŇļródŇāem – podobnie jak inne ryby – selenu, potasu, magnezu. Ryba jest sprzedawana w nastńôpujńÖcych postaciach: patroszony z gŇāowńÖ – do 300 g i powyŇľej 300g.

Ryba maŇõlana (ang. butterfish)

zwyczajowe nazwy spotykane w handlu i gastronomii - sńÖ stosowane dla kilku gatunków ryb o ciele zwykle wydŇāuŇľonym i bocznie spŇāaszczonym, które sńÖ importowane do Polski. Cenione w wielu krajach ze wzglńôdu na smaczne mińôso, charakteryzujńÖce sińô duŇľńÖ zawartoŇõcińÖ oleju. Oryginalne ryby maŇõlane to:

- Pepritus triacantbus (american butterfish) ,
- Stromateus fiatola (Ňľuwak fiatola / butterfish),
- Odax pullus (greenbone / butterfish) ,
- Anoplopoma fimbria (anoplopoma / sablefish).

Inne gatunki ryb o duŇľej iloŇõci oleju, sprzedawane jako maŇõlane: Escolar (Lepidocybium flavobrunneum) i Oilfish / Kostropak (Ruvettus pretiosus) to ryby zawierajńÖce ponad 90% niestrawnych wosków, przez co powodujńÖ problemy ŇľoŇāńÖdkowe.

Ryba jest sprzedawana w postaci steków i filetów, co waŇľne nie posiada oŇõci. Dobrej jakoŇõci ryba nie traci barwy i nie ŇľóŇāknie po rozmroŇľeniu; te gorszej jakoŇõci robińÖ sińô zŇāoto-szare. WaŇľnej jest, aby ryba nie miaŇāa duŇľo brńÖzowych wŇāókien, a mińôso byŇāo jak najbardziej biaŇāe i delikatne. Ten gatunek ma szerokie zastosowanie w barach sushi i jest komponentem nigiri.

Sandacz (Ňāac. Sander lucioperca)

Gatunek drapieŇľnych, sŇāodkowodnych ryb z rodziny okoniowatych. Jest najbardziej atrakcyjnym gatunkiem pod wzglńôdem wńôdkarskim, cenowym oraz walorów smakowych mińôsa. W okresie mŇāodocianym odŇľywia sińô w stawach drobnymi zwierzńôtami bezkrńôgowymi. Na drapieŇľny tryb Ňľycia przechodzi w róŇľnym czasie, decyduje o tym iloŇõńá i jakoŇõńá pokarmu, w stawach o gńôstej obsadzie hodowany w monokulturze - juŇľ po 2-3 tygodniach. W drugim roku Ňľycia odŇľywia sińô wyŇāńÖcznie drobnymi rybami. Sandacz moŇľe dorastańá nawet do dŇāugoŇõci ponad 1 m i osińÖgnńÖńá cińôŇľar do 10-12 kg.

Sandacz wystńôpuje w sŇāodkich wodach ŇõródlńÖdowych oraz sŇāonawych zalewach przymorskich zlewiska Morza BaŇātyckiego, Czarnego, Kaspijskiego i Azowskiego. Sandacze sńÖ równieŇľ hodowane w sztucznych stawach - takie sandacze sńÖ najczńôŇõciej spotykane w sprzedaŇľy.

Podstawowy skŇāad mińôsa sandacza: biaŇāko: 18,6-19,8%, tŇāuszcz: 0,7-1%, wartoŇõńá kaloryczna 100g: 90 kcal.
Mińôso sandacza jest biaŇāe, chude, delikatne i bardzo smaczne. Nadaje sińô zarówno do gotowania, jak i smaŇľenia. Sandacza poszukujńÖ wykwintne restauracje. Czńôsto podaje sińô zupy rybne z dodatkiem klopsików z sandacza. DoskonaŇāe sńÖ teŇľ filety zapiekane w folii z dodatkiem zióŇā lub sandacz pieczony z chrzanem.

Sola (Ňāac. Solea Solea - Pleuronectes solea; ang. Sole)

DŇāugoŇõńá przecińôtna 30-40 cm, maks. do 60 cm. Oczy z reguŇāy po prawej stronie ciaŇāa, tzw. poŇāoŇľenie prawe. Wystńôpuje wzdŇāuŇľ wybrzeŇľy Europy, od pn. Norwegii po Morze Ňõródziemne i Czarne.

Ta delikatna i poszukiwana przez smakoszy ryba atlantycka, uchodzi za najwykwintniejszńÖ rybńô morskńÖ w kuchni francuskiej.

Tilapia (Ňāac. Oreochromis niloticus lub Oreochromis mossambicus)

Ryba sŇāodkowodna, hodowlana. Hodowlńô tilapii nilowej prowadzono prawdopodobnie juŇľ w staroŇľytnym Egipcie. Wystńôpuje we Wschodniej Afryce, Izraelu oraz Japonii, Tajlandii, Filipinach, Brazylii i Chinach, na które obecnie przypada ponad poŇāowa Ňõwiatowej produkcji.
OsińÖga dŇāugoŇõńá 10-80 cm, cińôŇľar najwińôkszych okazów dochodzińá moŇľe do 10 kg. SńÖ to ryby wszystkoŇľerne. WińôkszoŇõńá gatunków tilapii opiekuje sińô ikrńÖ i narybkiem, noszńÖc je w jamie gńôbowej. Niektóre gatunki, m.in. tilapia mozambijska (Ňāac. Tilapia mossambica), ze wzglńôdu na smaczne mińôso i ŇāatwoŇõńá hodowli aklimatyzowano w innych krajach tropikalnych jako ŇļródŇāo taniego biaŇāka, m.in. w Indonezji. Ryba od niedawna dostńôpna na polskim rynku, sprzedawana jest gŇāównie w postaci mroŇľonych filetów bez skóry pochodzńÖcych z hodowli w Azji.

TuŇĄczyk ŇľóŇātopŇāetwy (Ňāac. Thunnus Albacares; ang. Yellowfin tuna)

DŇāugoŇõńá przecińôtna 100-150 cm, maks. 200 cm, przecińôtny cińôŇľar 30-40 kg, maksymalnie 170 kg. Posiada wydŇāuŇľone pŇāetwy. Druga grzbietowa oraz odbytowa, jak teŇľ pŇāetewki dodatkowe zabarwione ŇľóŇātawo. Wystńôpuje w ciepŇāych strefach oceanów.

Mińôso tuŇĄczyka jest delikatne i bardzo cenione, gŇāównie spoŇľywane w konserwach, ale i na ŇõwieŇľo w barach sushi i sashimi. Sprzedawany w postaci steków, kawaŇāków i polńôdwic. W sprzedaŇľy detalicznej nie jest bardzo popularny w postaci mroŇľonej, raczej w róŇľnego rodzaju konserwach: saŇāatkach i w sosie wŇāasnym. TuŇĄczyk jest bogaty w witaminy w tym B12 (biorńÖcńÖ udziaŇā w przemianie biaŇākowej i tŇāuszczowej) oraz PP (niacynńô, która bierze udziaŇā w przemianach metabolicznych majńÖcych na celu uwalnianie energii). 100 g tuŇĄczyka zaspokaja ok. 40% dziennego zapotrzebowania na witaminńô PP, czyli prawie o poŇāowńô wińôcej niŇľ mińôso woŇāowe.

Mińôso tuŇĄczyka jest lekkostrawne, poniewaŇľ nie zawiera tkanki ŇāńÖcznej. Dzińôki temu moŇľe byńá spoŇľywane przez osoby starsze i dzieci. ŇĀatwo przyswajalne proteiny zwane „podstawowymi” sńÖ niezbńôdne dla wzrostu i budowy tkanek, dlatego poprzez zwińôkszonńÖ wymianńô komórek pozwalajńÖ na zachowanie zdrowia i siŇāy. Jak informujńÖ naukowcy z Finlandii, jedzenie tuŇĄczyka moŇľe pomóc obniŇľyńá ryzyko zaburzeŇĄ pamińôci i udaru mózgu u osób starszych, ryba zawiera takŇľe nienasycone kwasy tŇāuszczowe Omega-3.